بررسی جذب و انباشتگی آرسنیک در چهار رقم گندم و تاثیر آن بر برخی پارامترهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی

گندم (triticum aestivum l.) مهمترین گیاه زراعی روی زمین می باشد که سازش بسیار زیاد با اقلیم های گوناگون دارد. دانه-های این گیاه یک ماده غذائی با ارزش است که ترکیبات شیمیائی مختلفی از جمله ویتامین های b1 ، b2، e ، مواد چربی، گلوتن، ساکارز و پنتوزان ها را دارد. ترکیبات مختلف آرسنیک عامل مسمومیت و بازدارنده رشد گیاهان در شرایط مختلف کشت می باشند. در این پژوهش سازوکارهای مقاومت چهار رقم آبی گندم در مقابل سمیت دو ترکیب آرسنات و آرسنیت در سه مرحله مختلف کشت (کشت درخاک در شرایط مزرعه ای، کشت درخاک در شرایط گلخانه ای و کشت در بستر بدون خاک در شرایط گلخانه ای) مورد بررسی قرار گرفت. ارقام در کشت مزرعه ای فقط تحت تیمار آرسنات با غلظت های (0،50،100 ppm) کشت شدند اما در کشت بدون خاک در گلخانه تحت تاثیردو ترکیب آرسنات و آرسنیت با غلظت های (0، 25، 50، 75، 100 ppm) قرار گرفتند و در کشت خاک درشرایط گلخانه با غلظت های (100،50،0 ppm) آرسنات و (200،100،0 ppm) آرسنیت تیمار شدند. در هر سه کشت مختلف، ترکیب آرسنات، بازدارنده رشد گردید و همچنین در کشت خاک در شرایط گلخانه ای موجب تحریک فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت شد. این ترکیب باعث افزایش کربوهیدرات محلول و کاهش کربوهیدرات غیرمحلول در دانه همه ارقام گردید. همچنین آرسنات در جذب فسفر از خاک توسط گیاه رقابت شدیدی نشان داد که یکی از دلایل جلوگیری از رشد ارقام شناخته شد. در شرایط مزرعه ای انباشتگی آرسنات در رقم آتیلا4 بیشتر از همه رقام و در رقم کالانکو از همه کمتر بود. میزان کلروفیلa ، b و کلروفیل کل در حضور آرسنات کاهش یافت. برخلاف آرسنات، ترکیب آرسنیت هیچ تاثیر بازدارنده ای بر روی هیچکدام از ارقام نداشت. بین ارقام، در اکثر صفات رقم n80-19 نسبت به بقیه مقاومتر و رقم آتیلا4 حساس تر از ارقام دیگر بود. ترتیب مقاومت بین ارقام در بیشتر صفات بصورت زیر بود. n80-19> سای سونز> کالانکو> آتیلا4